در این مطلب، به بررسی مسیرهای بازگشاییشده و دستاوردهای کوهنوردی در دیواره شمالی آیگر، از آغاز تا پایان دوران طلایی آلپینیسم و تا به امروز، خواهیم پرداخت. دیواره آیگر، با ارتفاعی بیش از ۱۸۰۰ متر، به عنوان یکی از شش دیواره بزرگ در آلپ شناخته میشود و از دوران طلایی کوهنوردی آلپ به عنوان یکی از سه دیوارهای که همچنان صعود نشده باقی مانده بود، به شمار میرفت. این دیواره دارای تاریخچهای پر از صعودهای هیجانانگیز و گاه تراژیک است. از زمان اولین صعود موفقیتآمیز در سال ۱۹۳۸ تا به امروز، دیواره آیگر شاهد صعودها و بازگشاییهای فراوانی بوده است. مسیرهایی که در اینجا مورد بررسی قرار میگیرند، تنها نمونههایی از دستاوردهای بیشمار کوهنوردانی هستند که به چالش دیواره شمالی آیگر پرداختهاند. هر یک از این مسیرها، حکایتهایی از شجاعت، مهارت، و گاه فداکاری را به تصویر میکشند.
در اینجا نظرتان را به مطالبی در مورد آیگر و دیواره آیگر جلب میکنم:
آنچه در این مقاله خواهیم خواند:
اولین تلاشهای صعود
در سال ۱۹۲۱، تیمی به سرپرستی “ویلیام ریکمرز” (William Rickmers) اولین تلاش برای صعود به دیواره شمالی آیگر را انجام دادند. اما این تلاش به دلیل طوفان و سرمای شدید با شکست مواجه شد.
در سال ۱۹۳۴، اولین تلاش جدی برای صعود دیواره شمالی توسط سه کوهنورد اهل منطقه ساکسون آلمان به نامهای ویلی بک (Willy Beck)، کورت (Kurt) و گئورگ لووینگر (Georg Löwinger) انجام شد. آنها تا ارتفاع ۲۹۰۰ متری نیز رسیدند اما به دلیل حادثه مجبور به عقبنشینی شدند.
در سال ۱۹۳۵، “مارسل رودی” (Marcel Rüedi) و “فرانس شمید” (Franz Schmid) به همراه “گئورگ لِووینگر” (Georg Löwinger) و “آندراس هکمایر” (Andreas Heckmayer) تا ارتفاع ۳۶۰۰ متری صعود کردند، اما طوفان سهمگین آنها را مجبور به بازگشت کرد.
در سال ۱۹۳۵، مسیر لاوپر در مرز بین دیواره شمالی و دیواره شرقی توسط تیم هانس لاوپر٬ آلکساندر گراون٬ آلفرد زوریخر و یوزف گروبل گشایش شد.
در سال ۱۹۳۶، کوهنوردان “ادوارد راینر” (Eduard Rainer)، “ویلی آنگرر” (Willy Angerer)، “آندریاس هینترستویسر” (Andreas Hinterstoisser) و “تونی کورتز” (Toni Kurz) از آلمان و اتریش پس از تلاش ناموفق و هنگام فرود جان باختند. آخرین بازمانده این تیم، “تونی کورتز”، هم نتوانست به اندازه کافی با طناب فرود بیاید و در بالای کلاهک و تنها چند متر بالاتر از تیم امداد معلق بر روی طناب جان سپرد. از این تراژدی فیلمی نیز ساخته شده است.
اولین صعود موفق
دیواره شمالی آیگر پس از تلاشهای فراوان و اغلب حماسی و ناموفق که منجر به کشته شدن چند ده کوهنورد شد٬ و حتی توسط جراید به کوه قاتل شهرت پیدا کرده بود سرانجام در سال ۱۹۳۸، توسط یک تیم آلمانی-اتریشی اولین صعود موفقیتآمیز را بخود دید . این تیم از کوهنوردان اتریش و آلمانی به نامهای “آندرل هکمایر” (Anderl Heckmair)، “لودویگ وورگ” (Ludwig Vörg)، “هاینریش هارر” (Heinrich Harrer) و “فریتز کاسپارک” (Fritz Kasparek) تشکیل شده بود. آنها پس از چهار روز تلاش نفسگیر، موفق به صعود کامل دیواره شمالی کوه آیگر شد.
این تیم در واقع دو تیم مجزا بودند که در دو روز مختلف تلاش خود را آغاز کردند. تیمها در بخشهای مختلف از دیوار به صورت هماهنگ و مشترک صعود کردند. تیم دوم هکمایر و ورگ با وجود شروع دیرتر اما با استفاده از طنابهای ثابت تیم اول و همچنین استفاده از کرامپون ۱۲ شاخه بین آبشار یخی دوم و سوم به تیم هارر و کاسپارک رسیدند. گفته میشود کاسپارک فقط کرامپون ده شاخه به همراه داشته و هارر اصلاً کرامپون نداشته است. این دو تیم پس از چالشهای بین مسیر مانند رورایویی با بهمن برف و عبور از بخشی که به “عنکبوت سفید” معروف است و بعد از دو شب بیواک و سه روز کوهنوردی مشترک در هوای بد به همراه ریزش بهمن مداوم، ساعت سه و نیم صبح بیست و چهارم ژوئیه قله آیگر را برای اولین بار از طریق جبهه شمالی با موفقیت صعود کردند.
این صعود مورد انتقاد شدیدی قرار گرفت که بیشتر در انگلستان بیان شده بود. انتقادات آنها به رژیم ناسیونال سوسیالیستی حاکم بر آلمان مربوط میشد، که تبلیغاتش موفقیتهای تیمهای آلمانی و اتریشی را برجسته میکرد. اولین صعودکنندگان اتهامات مبنی بر اینکه دیواره را «برای نازیها» صعود کردهاند را رد کردند. در نهایت، این انتقادها دولت ایالت برن را مجبور کرد در سال ۱۹۳۶ ممنوعیت صعود از دیواره شمالی آیگر را اعلام کند، که آن هم پس از مدتی به دلیل عدم قانونی بودن لغو شد.
این صعود، نقطه عطفی در تاریخ کوهنوردی محسوب میشود و توجه بسیاری از کوهنوردان را به این دیواره جلب کرد.
دیواره آیگر در آن سالها توسط جراید و خبرنگاران با عنوان “دیواره مرگ” یا “دیواره قاتل” نامگذاری شده بود و آن را تسخیر ناپذیر معرفی میکردند.
صعودهای موفق پس از ۱۹۳۸
در سال ۱۹۴۷، اولین تکرار مسیر “هکمایر” توسط “لیونل تری” (Lionel Terray) فرانسوی و “لوئی لاچنال” (Louis Lachenal) انجام شد.
در سال ۱۹۴۷، سومین صعود مسیر “هکمایر” توسط “هانس” و “کارل اشلونگر” (Hans and Karl Schlonger) سوئیسی و “گوتفرید ژرمن” (Gottfried Jermann) را انجام دادند.
در سال ۱۹۵۰، این دیواره مجددا توسط “لئو فورستنلچنر” (Leo Forstenlechner) و “اریش واشاک” (Erich Wascak) از اتریش در یک روز و طی ۱۸ ساعت صعود شد.
در سال ۱۹۶۱، صعود زمستانی دیواره شمالی آیگر توسط “تونی کینشوفر” (Toni Kinshofer)، “آندرل مانهارت” (Anderl Mannhardt)، “تونی هیبلر” (Toni Hiebeler) از آلمان و “والتر آلمبرگر” (Walter Almberger) از اتریش، این صعود در دو تلاش صورت گرفت. آنها در تلاش اول به دلیل شرایط بد آب و هوایی مجبور به عقب نشینی شدند و از دریچه تونل قطار که در میان مسیر است جان خود را نجات دادند و با قطار به روستای گریندلوالد برگشتند و پس از یک هفته با بهتر شدن شرایط صعود مجددا از طریق همان دریچه تونل برنامه صعود زمستانی خود را ادامه دادند. در حالی که بسیاری این صعود را رد کردند، عدهای دیگر استفاده از دریچه تونل قطار در میانه دیواره شمالی آیگر را یک روش خلاقانه و بیسابقه برای مواجهه با بحران شناختند.
در سال ۱۹۶۳، اولین صعود انفرادی از این دیواره توسط “میشل داربلا” (Michel Darbellay) در مسیر “هکمایر” انجام شد.
در سال ۱۹۶۴، با صعود “دیزی ووگ” (Daisy Voog) به عنوان اولین زنی شناخته شد که این دیواره را صعود کرد. او برای این صعود به چهار روز زمان نیاز داشت.
در سال ۱۹۶۶ ایگر شاهد اتفاق عجیبی بود. دو تیم مختلف در یک روز تصمیم به صعود دیواره شمالی آیگر را داشتند. هیچ یک از تیم ها از تصمیم خود صرف نظر نکردند. در نهایت هر دو تیم مسیر را با موفقیت به پایان رساندند.
در سال ۱۹۷۰، اولین صعود زمستانی “مستقیم و بدون وقفه” از مسیر “Direttissima” توسط تیمی متشکل از “اوتو فون آلمن” (Otto von Almen)، “ماکس دورفلینگر” (Max Dörflinger)، “پیتر جونگس” (Peter Jungs)، “هانس مولر” (Hans Muller)، و “هانسپتر تراخسل” (Hanspeter Tscherrig) انجام شد. این صعود در شرایط زمستانی دشوار و بدون بازگشت به پایین یا وقفه طولانی مدت، یک نقطه عطف مهم در تاریخ صعودهای زمستانی ایگر محسوب میشود.
در سال ۱۹۷۴، کوهنوردان افسانه ای یعنی “راینهولد مسنر” (Reinhold Messner) و “پیتر هابلر” (Peter Habeler) با یک صعود ده ساعته زمان صعود قابل توجهی را برای یک تیم هم طناب بروی دیواره ایگر ثبت کردند.
در سال ۱۹۷۸، “تسونئو هاسگاوا” (Tsuneo Hasegawa) از ژاپن اولین صعود انفرادی زمستانی را انجام داد که شش روز به طول انجامید.
در سال ۱۹۷۸، یک تیم از چکسلواکی سابق موفق به صعود دیواره شمالی از مسیر مستقیم دریتسیما شدند.
در سال ۱۹۸۰، “کلودی هایسنبرگر” (Claudia Hasenburger) از اتریش نیز اولین صعود زمستانی زنان را به این دیواره انجام داد.
در سال ۱۹۸۳، “توماس بوبندورفر” (Thomas Bubendorfer) و “راینهارد پاتشایدر” (Reinhard Patscheider)، به طور مستقل و در زمانی کمتر از پنج ساعت، صعودهای انفرادی خود را تکمیل کردند. با این حال، دستاورد “بوبندورفرها” بحثبرانگیز بود زیرا به جای شروع از پایه دیوار، انها صعود خود را از دریچه تونل “Jungfraujochbahn” آغاز کرد.
در سال ۱۹۹۹، زوج کوهنورد آلمانی، “رابرت یاسپر” (Robert Jasper) و “دانیلا یاسپر” (Daniela Jasper)، با مسیر “سمفونی آزادی” (Freedom Symphony) اولین مسیر در این درجه سختی و در آن زمان سختترین مسیر در یکی از سه دیواره بزرگ آلپین را به سبک صعود آزاد مدرن گشایش کردند.
در سال ۲۰۰۳، “کریستوف هاینز” (Christoph Hainz) از تیرول جنوبی توانست با زمان ۴.۵ ساعت دیواره شمالی را صعود کند.
در سال ۲۰۰۴، “اشتفان سیگریست” (Stephan Siegrist) و “اولی اشتک” (Ueli Steck) دیواره شمالی را به عنوان یک تیم در مدت زمان ۹ ساعت صعود کردند. این رکورد زمانی برای یک تیم در آن سال در دست “پیتر هابلر” و “راینهولد مسنر” بود.
در سال ۲۰۰۷، “اولی اشتک” از سوئیس با زمان ۳ ساعت و ۵۴ دقیقه مدت زمان جدیدی برای صعود انفرادی از دیواره شمالی ایگر را ثبت کرد.
در سال ۲۰۰۸، “اولی اشتک” موفق شد مدت زمان خود را به ۲ ساعت و ۴۷ دقیقه بهبود بخشید.
در سال ۲۰۰۸، “دانیل آرنولد” (Dani Arnold) و “اشتفان رووس” (Stefan Roos) به عنوان یک تیم دیواره شمالی را در مدت زمان ۶ ساعت و ۱۰ دقیقه صعود کردند و رکورد جدیدی برای زمان صعود یک تیم به ثبت رساندند. این رکورد در سال ۲۰۱۵ توسط “اولی اشتک” و “نیکولاس هوجاک” (Nicolas Hojac) از سوئیس با زمان ۳ ساعت و ۴۶ دقیقه، ثبت شد.
در سال ۲۰۱۱، “دانی آرنولد” (Dani Arnold) موفق شد دیواره ایگر را در زمان ۲ ساعت و ۲۸ دقیقه به صورت فری سولو صعود کند.
در نوامبر سال ۲۰۱۵، تیمی متشکل از “اولی اشتک” و “نیکولاس هوجاک” از سوئیس دیواره شمالی را در مدت ۳ ساعت و ۴۶ دقیقه، به عنوان یک تیم صعود کردند.
در نوامبر سال ۲۰۱۵، “اولی اشتک” موفق شد دیواره ایگر را به صورت فری سولو در زمان متحیر کننده ۲ ساعت و ۲۲ دقیقه صعود کند.
پس از مرگ “اولی اشتک”، کوهنوردان سوئیسی و دوستان “اولی” در قراری غیررسمی تصمیم گرفتند که این رکورد شکسته نشود تا به نام او به ثبت بماند.
در سال ۲۰۲۰ ، مسیری جدید بنام “مموریال” به یادبود کوهنوردان فقید سوییسی یعنی “اولی اشتک” و “دیوید لاما” (David Lama) توسط تیم “اشتفان سیگریست” و “روژه شالی” (Roger Schäli) و “توماس هوبر” (Thomas Huber) شروع به بازگشایی شد. گشایش این مسیر که تا کنون از پرچالشترین مسیرهای رخ شمالی محسوب میشود با وجود سه تلاش پیاپی بین سالهای ۲۰۲۰ – ۲۰۲۴ هنوز تکمیل نشده است.
در سال ۲۰۲۳، مسیر جدیدی بنام “رنسانس” توسط تیمی از سوئیس متشکل از “پتر فون کنل” (Peter von Känel) و “سیلوان شوپباخ” (Silvan Schupbach) به صورت صعود طبیعی و ابزارگذاری بدون رولکوبی صعود و بازگشایی شد.
گردآوری و تدوین: امیر سعید احمدی