آنچه در این مقاله خواهیم خواند:
ویژگیهای برتر طنابچه وی‌تی پروسیک
طنابچه وی‌تی پروسیک (VT Prusik) تولید شرکت شرکت Bluewater معمولاً در مدل‌های رایج خود با طول ۷۸ سانتی‌متر و قطر ۸ میلی‌متر عرضه می‌شود، هرچند انواع دیگر با طول‌های متفاوت نیز در دسترس هستند. ساختار این طنابچه بر پایه طراحی Kernmantle است، که شامل یک هسته نازک از نایلون مقاوم بوده و از پیچیدگی و مسطح شدن طناب حول محور خود جلوگیری می‌کند. دو حلقه انتهایی آن را با روش دوخت تقویت کرده‌اند و پوسته Technora استحکام و دوام بالای آن را افزایش می‌دهد. این طنابچه قادر است در دمای لحظه‌ای ۵۰۰ درجه سانتی‌گراد و دمای طولانی‌مدت ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد عملکرد مطلوبی داشته باشد. طنابچه وی تی پروسیک با تکیه بر اصطکاک استاتیکی و جنبشی عمل می‌کند. زمانی که آن را به دور طناب اصلی می‌پیچند، نیروهای میان الیاف طنابچه و سطح طناب اصلی افزایش می‌یابد و اصطکاک لازم برای توقف حرکت ایجاد می‌شود.عوامل مؤثر بر اصطکاک طنابچه وی‌تی پروسیک
- مواد سازنده: پوسته طنابچه وی‌تی پروسیک از ترکیباتی مانند Technora ساخته شده که دارای ضریب اصطکاک بالا بوده و در برابر سایش و حرارت مقاومت زیادی دارد.
- تعداد حلقه‌های پیچشی: افزایش تعداد حلقه‌ها باعث افزایش نقاط تماس و در نتیجه اصطکاک بیشتر و قفل‌شوندگی بهتر می‌شود.
- قطر طنابچه نسبت به طناب اصلی: در طنابچه‌های رایج، اگر اختلاف قطر بین طنابچه و طناب اصلی کم باشد، اصطکاک کاهش می‌یابد و احتمال لغزش افزایش پیدا می‌کند. از سوی دیگر، اگر این اختلاف زیاد باشد، تنظیم و باز کردن گره دشوار خواهد شد. اما این مشکل در طنابچه وی‌تی پروسیک وجود ندارد.
- شرایط محیطی: رطوبت، دمای بالا و آلودگی سطحی (مانند گل و گردوغبار) بر میزان اصطکاک تأثیر می‌گذارند. با این حال، طنابچه وی‌تی پروسیک در چنین شرایطی عملکرد مطلوبی دارد.
بررسی نیروهای وارد بر طنابچه
در سناریوی فرود یا بکاپ حمایتی، طنابچه وی‌تی پروسیک تحت تأثیر نیروهای مختلفی قرار می‌گیرد:- نیروی بارگذاری (Load Force) ناشی از وزن فرد یا بار است که بر سیستم حمایتی تأثیر می‌گذارد. اگر طنابچه به درستی تنظیم شود، این نیرو در نقاط تماس میان طنابچه و طناب اصلی پخش می‌شود
- نیروی اصطکاکی (Friction Force) هنگام حرکت طنابچه روی طناب اصلی، نیروی اصطکاکی باید نیروی کششی را خنثی کند. اگر اصطکاک زیاد باشد، کاربر برای باز کردن گره با دشواری مواجه خواهد شد.
- نیروی کشش (Tension Force) این نیرو در داخل طنابچه ایجاد می‌شود و تعداد حلقه‌ها و نوع اتصال آن به کارابین بر میزان آن تأثیر می‌گذارند.
- نیروی برشی (Shear Force) در صورت اعمال بارهای ناگهانی (مانند سقوط)، نیروی برشی در نقاط تماس افزایش می‌یابد و ممکن است کارایی اصطکاکی گره را کاهش دهد.
- تنظیم و باز کردن آسان‌تر نسبت به پروسیک کلاسیک.
- توزیع یکنواخت نیرو روی سطح طناب اصلی.
- عملکرد بهتر روی طناب‌های جدید با روکش مقاوم و ضدآب.
- حفظ اصطکاک پایدار در شرایط مرطوب و هنگام استفاده روی طناب‌های باریک.
استفاده‌های متنوع
طنابچه وی‌تی پروسیک جایگزینی مناسب برای طنابچه‌های سنتی پروسیک متقارن و نامتقارن محسوب می‌شود. همچنین، این طنابچه در گره والدوتین ترز (که در ایران به عنوان گره گیس‌باف شناخته می‌شود) عملکرد بسیار خوبی دارد و امکان اجرای گره‌های متنوعی مانند پروسیک متقارن، پروسیک نامتقارن، والدوتین ترز، مشار و پروسیک فرانسوی را فراهم می‌کند. به دلیل برخورداری از هسته‌ای مقاوم و نازک، نیازی به انتخاب قطری دو سایز کوچکتر از طناب اصلی ندارد.کاربردهای گسترده
طنابچه وی تی پروسیک روی طناب‌هایی با قطر ۸ تا ۱۳ میلی‌متر عملکرد مطلوبی دارد. وجود هسته‌ای مقاوم و غلاف تقویت‌شده موجب می‌شود که برخلاف طنابچه‌های پروسیک رایج، نیازی به انتخاب قطری دو سایز کوچکتر از طناب اصلی نداشته باشد. از ویژگیهای مهم این طنابچه می‌توان به مقاومت بالا در برابر سایش و گرما اشاره کرد. همچنین، می‌توان آن را همراه با گره والدوتین ترز برای فرود با بارهای سنگین یا در شرایطی که طناب اصلی تحت بار است، به کار برد.جمع‌بندی
طنابچه وی‌تی پروسیک به دلیل طراحی خاص خود، از نظر توزیع نیرو و میزان اصطکاک، عملکرد بهتری نسبت به طنابچه‌های پروسیک کلاسیک و کلایم‌هست دارد. این ویژگی، آن را به گزینه‌ای مطمئن برای کوهنوردی، دره‌نوردی و غار‌نوردی تبدیل کرده است. حتی در شرایط مرطوب و گلی نیز کارایی مطلوبی دارد. هنگام استفاده از این طنابچه، باید حلقه‌های دو انتهایی آن به درستی به کارابین متصل شوند. همچنین، بررسی دوره‌ای برای اطمینان از عدم سایش یا آسیب‌دیدگی، ایمنی و عملکرد بهینه را تضمین می‌کند. گردآوری و تدوین: امیر سعید احمدیخود نجاتی از شکاف یخچال طبیعی
ممنون از وقت و نظر شما.
با تشکر فراوان از مهرتان
ممنون از اطلاعت خوبتون جناب احمدی 🙌🙏🙌